Theo KCTĐ - Trần
Hưng Đạo tên thật là Trần Quốc Tuấn, ông sinh năm 1226, là con An sinh
vương Trần Liễu, cháu gọi vua Trần Thái Tông bằng chú. Ông sinh ra tại hương
Tức Mặc, phủ Thiên Trường (nay thuộc phường Lộc Vượng, TP Nam Định). Trần
Quốc Tuấn là một nhà chính trị, nhà quân sự, tôn thất hoàng gia Đại Việt thời
Trần. Ông được biết đến trong lịch sử Việt Nam với việc chỉ huy quân đội đánh
tan ba cuộc xâm lược của quân Mông - Nguyên thế
kỷ XIII.
Từ
thuở nhỏ ông đã có tướng mạo phi thường, thông minh hơn người, lớn lên, Trần
Quốc Tuấn, càng thông minh xuất chúng, học rộng biết nhiều, văn võ song toàn, vừa
giỏi văn chương vừa hiểu thấu lục thao tam lược, cưỡi ngựa, bắn cung đều thành
thạo. Năm 1257, giặc Mông sang xâm lược nước ta lần đầu, ông được cử cầm
quân giữ biên thuỳ phía Bắc. Trong hai cuộc kháng chiến chống Mông - Nguyên lần thứ hai (1285) và lần
thứ ba (1287-1288), ông lại được đề bạt làm Tiết chế Thống
lĩnh toàn quân và đã giành thắng lợi lẫy lừng, đánh tan quân Nguyên ra
khỏi bờ cõi đất nước
Là một vị tướng tài kiêm văn võ,
biết đánh giá đúng vai trò quan trọng của dân - nền tảng của xã tắc và của quân.
Trần Quốc Tuấn đã biết đề ra một đường lối quân sự ưu việt, có tính chất nhân
dân, mà tiêu biểu là hai cuộc rút lui chiến lược khỏi Kinh thành Thăng Long,
tránh cho nhà Trần những tổn thất lớn, và tạo thời cơ bẻ gãy lực lượng của
địch. Những kế hoạch làm vườn không nhà trống trên khắp các nẻo đường mà giặc
đi qua, những hoạt động phối hợp nhịp nhàng giữa hương binh và quân đội chính
quy của nhà nước, những trận phục kích lừng danh như trận Bạch Đằng đã làm cho
tên tuổi của ông sống mãi. Ngay đến kẻ thù cũng phải nhắc đến tên Hưng Đạo
Vương với niềm kính trọng.
Bên
cạnh tư tưởng quân sự kiệt xuất, Trần Quốc Tuấn còn nêu một tấm gương về lòng
trung nghĩa sáng suốt, biết gạt bỏ mọi hiềm khích riêng để đoàn kết các tôn
thất và tướng tá trong triều nhằm phò vua giúp nước, đánh bại kẻ thù. Bấy
giờ quân Nguyên sang xâm chiếm Việt Nam. Trần Quốc Tuấn đã giao hảo hòa hiếu với
Trần Quang Khải. Hai người là hai đầu mối của hai chi trong họ Trần, đồng thời
một người là con Trần Liễu, một người là con Trần Cảnh, hai anh em đối đầu của
thế hệ trước. Sự hòa hợp của hai người chính là sự thống nhất ý chí của toàn bộ
vương triều Trần, đảm bảo đánh thắng quân Nguyên hung hãn. Chuyện kể rằng: thời
ấy tại bến Đông, ông chủ động mời Thái sư Trần Quang Khải sang thuyền mình trò
chuyện, chơi cờ và sai nấu nước thơm tự mình tắm rửa cho Quang Khải... Rồi một
lần khác, ông đem việc xích mích trong dòng họ dò ý các con, Trần Quốc Tảng có
ý khích ông cướp ngôi vua của chi thứ, ông nổi giận định rút gươm toan chém chết
Quốc Tảng. Do các con và những người tâm phúc xúm vào van xin, ông bớt giận dừng
gươm nhưng bảo rằng: Từ nay cho đến khi ta nhắm mắt, ta sẽ không nhìn mặt thằng
nghịch tử, phản thầy này nữa.
Sử
sách cũng ghi lại câu nói nổi tiếng của ông với vua Trần Thánh Tông, khi đất
nước đang lâm vào tình thế nghìn cân treo sợi tóc: “Xin bệ hạ hãy chém
đầu tôi trước rồi sau sẽ hàng”. Cho đến trước khi chết ông vẫn ân cần dặn
vua Trần Anh Tông trong mọi chính sách của nhà nước phong kiến phải biết “Khoan
thư sức dân để làm kế sâu rễ bền gốc”. Ông không những là một công thần của
nhà Trần mà còn là một Anh hùng lớn của dân tộc. Mùa thu tháng Tám,
ngày 20, năm Canh Tý, Hưng Long thứ 8 (1300) "Bình Bắc đại nguyên
soái" Hưng Đạo đại vương qua đời. Khi ông mất, vua phong ông tước Hưng Đạo
đại vương. Triều đình lập đền thờ ông tại Vạn Kiếp, Chí Linh, ấp phong của ông
thuở sinh thời. Công lao sự nghiệp của ông khó kể hết. Vua coi như bậc trượng
phu, trăm họ kính trọng gọi ông là Hưng Đạo đại vương.
Với tài năng chính trị và quân sự
kiệt xuất, với tấm lòng tận trung với nước, Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn
cùng với quân dân và triều đình nhà Trần đã bảo vệ vững chắc độc lập, đưa nước
Đại Việt đạt đến đỉnh cao của nền thịnh trị thời phong kiến và có uy tín lớn
trong vùng. Công lao to lớn này đã đưa Trần Quốc Tuấn lên hàng một thiên tài
kiệt xuất, một anh hùng dân tộc vĩ đại.
Tháng 2 năm 1984 tại Hội đồng khoa
học Hoàng gia Anh, ông được bầu chọn trong danh sách 10 vị tướng vĩ đại nhất
của thế giới. Năm 2013, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam đã ghi tên ông
trong danh sách 14 vị anh hùng tiêu biểu nhất trong lịch sử Việt Nam. Trần
Hưng Đạo là một anh hùng dân tộc, một danh nhân văn hóa Việt Nam. Ông mãi Là tấm
gương sáng ngời để các thế hệ người Việt Nam noi theo trong công cuộc xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc./.
DUY
SỈU
Tags:
