(Tindautruongdanchu) - Những năm vừa qua, vai trò, vị thế và uy tín của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trong xã hội sở tại ngày càng nâng cao, họ là một bộ phận không thể tách rời của cộng đồng các dân tộc Việt Nam, có rất nhiều đóng góp tích cực cho quê hương, đất nước.
Để
giúp đỡ kiều bào (cộng đồng người Việt Nam
ở nước ngoài) có thêm điều kiện khắc phục những khó khăn bước đầu khi
mới về nước, phát huy tinh thần tự lực cánh sinh, ý chí phấn đấu để mau chóng
ổn định đời sống và làm đầy đủ nghĩa vụ của người công dân. Hội đồng Chính phủ,
trong Hội nghị Thường vụ của Hội đồng Chính phủ ngày 7-3-1963, đã quyết định bổ
sung một số chính sách cụ thể đối với Việt kiều mới về nước. Bởi người Việt Nam định cư ở nước ngoài là
một bộ phận không thể tách rời của cộng đồng các dân tộc Việt Nam
Người Việt Nam
định cư ở nước ngoài là một bộ phận không thể tách rời của cộng đồng các dân
tộc Việt Nam. Trong tiến trình đổi mới đất nước, Đảng và Nhà nước ta đã từng
bước bổ sung, hoàn thiện chủ trương, chính sách đối với cộng đồng người Việt
Nam ở nước ngoài; tạo cơ sở để củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc và giúp
đồng bào có địa vị pháp lý vững chắc, ổn định cuộc sống, đóng góp tích cực vào
công cuộc xây dựng đất nước.
Quá trình đó Đảng, Nhà nước hoạch định chủ trương, chính sách về cộng đồng
người Việt Nam ở nước ngoài và chỉ đạo thực hiện rất cụ thể.
Thứ nhất, nhận thức
ngày càng rõ hơn về mối quan hệ giữa cộng đồng người Việt Nam định cư ở nước
ngoài với khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Hiện nay, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài có khoảng 5,3 triệu người sinh
sống, làm việc trên 130 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó, hơn 80% là ở các
nước phát triển, như Mỹ, Ca-na-đa, Ô-xtrây-li-a, Nhật Bản, Nga... Cho dù kiều
bào ta ở bất cứ đâu thì Đảng và Nhà nước ta luôn xác định “Người Việt Nam ở
nước ngoài là bộ phận không tách rời và là một nguồn lực của cộng đồng dân tộc
Việt Nam”. Đảng, Nhà nước luôn đánh giá cao vị trí, vai trò và mối quan hệ giữa
cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài với khối đại đoàn kết toàn dân tộc tiếp
tục được bổ sung, phù hợp với sự phát triển của tình hình. Đặc biệt, trong Văn
kiện Đại hội XI (năm 2011), Đảng chỉ rõ: “Đồng bào định cư ở nước ngoài là một
bộ phận không tách rời của cộng đồng dân tộc Việt Nam”.
Thứ hai, ban hành
các chính sách phù hợp để cộng đồng người Việt Nam định cư ở nước ngoài có đóng
góp tích cực hơn cho sự phát triển đất nước.
Đảng và Nhà nước luôn ghi nhận, đánh giá cao vai trò và những đóng góp to lớn
của kiều bào đối với quá trình phát triển đất nước trên nhiều lĩnh vực, nhất là
vai trò cầu nối hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam với nhân dân các nước, thúc đẩy
các hoạt động ngoại giao nhân dân phát triển thuận lợi.
Đã bổ sung, hoàn thiện các chính sách
của Nhà nước về bảo hộ quyền lợi chính đáng của người Việt Nam ở nước ngoài,
việc quan tâm cung cấp thông tin về tình hình đất nước và đề ra nhiều chủ
trương, chính sách rộng mở và biện pháp cụ thể nhằm tạo điều kiện ngày càng
thuận lợi hơn cho đồng bào về thăm đất nước, người thân, đầu tư, kinh doanh,
hợp tác khoa học - công nghệ, hoạt động văn hóa - nghệ thuật… được
tích cực triển khai. Việc tạo điều kiện thuận lợi để kiều bào được đi lại thăm
người thân, được sở hữu nhà ở tại Việt Nam khi có đầy đủ các tiêu chí theo quy
định của pháp luật, cùng việc ban hành các cơ chế mới, hình thành “sân chơi”
bình đẳng giữa các doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp của kiều bào đã trở
thành điểm nhấn về chính sách của Nhà nước. Những cam kết và chính sách đúng
đắn nêu trên đã góp phần củng cố lòng tin, giúp kiều bào an tâm đầu tư, làm ăn
lâu dài tại Việt Nam.
Đặc biệt, số lượng
kiều hối được gửi về Việt Nam khá lớn và tăng cao hằng năm giúp Việt Nam tiếp
tục nằm trong tốp 10 quốc gia nhận kiều hối nhiều nhất thế giới. Năm 2021, dù
chịu tác động bất lợi của đại dịch COVID-19, lượng kiều hối về Việt Nam vẫn đạt
12,5 tỷ USD, tăng khoảng 10% so với năm 2020. Tính đến cuối năm 2020, kiều bào
từ 27 quốc gia và vùng lãnh thổ đã có 362 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài
(FDI) tại Việt Nam, với tổng số vốn đăng ký 1,6 tỷ USD.
Thứ ba, tạo điều kiện tốt nhất để đồng bào định cư ở nước ngoài giữ gìn và
phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Trong giai đoạn hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng hiện
nay đã và đang đặt ra những yêu cầu về giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa, truyền
thống tốt đẹp của dân tộc trong mỗi cá nhân và trong từng cộng đồng người Việt
Nam ở nước ngoài. Những sinh hoạt văn hóa cộng đồng mang đậm dấu ấn dân tộc là sợi dây kết nối,
vừa góp phần nuôi dưỡng tâm hồn và nhân cách mỗi con người Việt Nam, vừa làm phong
phú thêm không gian văn hóa của các nước sở tại đã quy tụ người Việt Nam ở khắp
nơi trên thế giới tham gia, góp phần bảo vệ và phát huy những giá trị văn hóa
tốt đẹp của dân tộc trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.
Thứ tư, quan tâm
chỉ đạo đổi mới nội dung hoạt động và kiện toàn cơ quan đại diện nhà nước về
người Việt Nam định cư ở nước ngoài.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự quan tâm chỉ đạo của các cơ quan chức năng,
hoạt động của cơ quan đại diện nhà nước về người Việt Nam định cư ở nước ngoài
đã đi vào nền nếp, đạt hiệu quả cao, thực sự là chỗ dựa tin cậy cho đông đảo
kiều bào. Xác định rõ trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và các đoàn thể
nhân dân cùng tham gia công tác về người Việt Nam ở nước ngoài, với mục tiêu:
Xây dựng cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục phát triển ổn định,
đoàn kết, “có địa vị pháp lý vững chắc, phát triển kinh tế và đời sống, hòa
nhập xã hội nước sở tại”, có ảnh hưởng về chính trị, phát triển về tri thức,
giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa, truyền thống tốt đẹp của dân tộc, gắn bó
chặt chẽ với quê hương, đóng góp tích cực vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai
thực hiện, vẫn có những hạn chế cần tiếp tục giải quyết như: Có nơi, có lúc
công tác người Việt Nam ở nước ngoài chưa được các cơ quan, tổ chức quan tâm
đúng mức; công tác nắm tình hình cộng đồng, tham mưu, kiến nghị và phối hợp
triển khai chủ trương, chính sách chưa sâu sát, chặt chẽ và kịp thời; chưa phát
huy được tiềm năng thế mạnh của đồng bào ta ở nước ngoài. Việc tiếp cận các cơ
hội đầu tư hay mua nhà trong nước còn gặp một số khó khăn nhất định; việc giữ
gìn tiếng Việt và phát huy các giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc trong thế hệ
trẻ còn khó khăn; nhiều tâm tư, nguyện vọng chính đáng của kiều bào chưa được
tiếp nhận và xử lý kịp thời, nhất là trong bối cảnh đại dịch COVID-19 diễn biến
hết sức phức tạp.
Đáng chú ý, trong
cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài vẫn còn một bộ phận kiều bào do chưa có
dịp về thăm đất nước để tận mắt thấy được những thành tựu của công cuộc đổi
mới, nên nhận thức về quan điểm, chính sách của Đảng và Nhà nước chưa đầy đủ và
chính xác. Thậm chí, có những cá nhân do còn thành kiến, mặc cảm đã thể hiện sự
bất mãn, tiêu cực, đi ngược lại lợi ích chung của dân tộc, tuyên truyền sai sự
thật, kích động kiều bào, phá hoại mối quan hệ giữa nước sở tại với Việt Nam,
gây ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình thực thi chủ trương, chính sách về đại
đoàn kết toàn dân tộc của Đảng và Nhà nước. Và mới đây để nâng cao hơn nữa chất
lượng, hiệu quả thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, nhất là
Kết luận số 12-KL/TW, ngày 12-8-2021, của Bộ Chính trị, “Về công tác người Việt
Nam ở nước ngoài trong tình hình mới”, luôn quan tâm làm tốt một các vấn đề cơ
bản như:
Một là, tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền,
quảng bá góp phần nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm trong thực hiện chủ
trương, chính sách đại đoàn kết toàn dân tộc của Đảng và Nhà nước đối với người
Việt Nam định cư ở nước ngoài. Thường xuyên
đổi mới nội dung và phương thức tuyên truyền, thông tin đối ngoại để kịp thời
đưa tin về tình hình đất nước sau hơn 35 năm đổi mới; tăng cường đưa hình ảnh
đất nước đến với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Đa dạng hóa các hình
thức, linh hoạt trong vận động người Việt Nam ở nước ngoài, nhất là thế hệ trẻ,
gắn bó với quê hương, đóng góp tích cực vào phát triển ở nước sở tại và thúc
đẩy quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam với các nước.
Hai là, triển khai các biện pháp tổng thể
chăm lo, hỗ trợ đồng bào, nhất là ở những địa bàn khó khăn, có địa vị pháp lý
vững chắc, ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế và hòa nhập thuận lợi vào xã
hội sở tại. Nâng cao hiệu quả công tác bảo hộ công dân, quản lý lao động, du
học sinh trong bối cảnh Việt Nam hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng. Giải
quyết nhu cầu chính đáng của người Việt Nam định cư ở nước ngoài liên quan đến
quốc tịch phù hợp với Hiến pháp, pháp luật và Nghị quyết số 36-NQ/TW, ngày
26-3-2004, của Bộ Chính trị.
Ba là, “tạo điều kiện để
đồng bào giữ gìn tiếng Việt, bản sắc văn hóa dân tộc, nâng cao lòng tự hào, tự
tôn dân tộc”. Tích cực đầu tư chương trình dạy tiếng Việt, thúc đẩy đưa tiếng
Việt vào chương trình giảng dạy ở các cơ sở giáo dục; đồng thời, nghiên cứu đầu
tư, xây dựng các trung tâm văn hóa của người Việt Nam tại các địa bàn có đông
người Việt sinh sống; cử giáo viên đến giúp người Việt Nam định cư ở nước ngoài
học tiếng Việt Nam, chú trọng đối với thế hệ trẻ…
Bốn là, tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy
tinh gọn, tăng cường quản lý nhà nước với công tác người Việt Nam ở nước ngoài;
triển khai sớm và có hiệu quả việc hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa các lực
lượng tham gia công tác người Việt Nam ở nước ngoài.
Những bổ sung, hoàn thiện chủ trương, chính sách đối với cộng đồng người
Việt Nam ở nước ngoài của Đảng, Nhà nước như một đòn bẩy quan trọng nhằm tạo điều kiện thuận
lợi nắm và hiểu sâu
sắc mọi chủ trương, chính sách rộng mở và các biện pháp cụ thể nhằm tạo điều
kiện ngày càng thuận lợi, hỗ trợ cho các hoạt động chuyển tải thông tin, văn hoá ra
nước ngoài phục vụ kiều bào; góp phần làm cho kiều bào hiểu rõ hơn tình hình đất
nước. Mặt khác Làm
tốt công tác giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng và rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng
viên, công chức và người lao động tham gia công tác người Việt Nam ở nước ngoài
có bản lĩnh, phẩm chất đạo đức, tinh thần trách nhiệm, năng lực, trình độ
chuyên môn, nghiệp vụ và tâm huyết theo hướng sâu sát, thực tế, thực chất, hiệu
quả, kịp thời đáp ứng nguyện vọng chính đáng của cộng đồng người Việt Nam ở
nước ngoài trong giai đoạn mới, tạo sự gắn bó hơn giữa kiều bào với đất nước,
đáp ứng kịp thời mọi nguyện vọng chính đáng của cộng đồng người Việt Nam ở nước
ngoài góp phần củng cố lòng tin, giúp kiều bào an tâm đầu tư, làm ăn lâu dài
tại Việt Nam, củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc và sự nghiệp
xây dựng, bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn đổi mới hiện nay./.
VĂN NAM. ctd
